Gezonde regio’s

Reos wil met haar expertise van advies en projectmanagement regionaal een bijdrage leveren aan het worden van de gezondste regio’s in Nederland. Samen met onze partners, klanten en financiers hebben we er daarom voor gekozen om de focus te leggen op Inwoners en gezondheid, Digitalisering en datamanagement, Ouderenzorg, GGZ en Netwerkvorming. Vanuit deze focusgebieden werken we vandaag aan oplossingen voor de uitdagingen van morgen. Oplossingen die vragen om andere manieren van denken en van handelen. Ook over onze (=Reos) eigen belangen en positie. En dat laatste is voorwaar niet eenvoudig.

Als je in de zorg werkt dan ga je voor het maatschappelijke belang. Toch? Niet gericht op winst of het voortbestaan van de eigen organisatie maar gericht op maatschappelijke effecten, zoals een betere gezondheid van inwoners. Maar het denken vanuit maatschappelijk belang in plaats van gericht zijn op het eigenbelang zorgt ook voor dilemma’s. 

Loslaten van het oude

Als we Reos als voorbeeld nemen: Reos’ maatschappelijke opgave is het versterken van de eerstelijnszorg. Onze “morele eigenaren” zijn dan ook de professionals uit de eerste lijn. Maar hoe ga je hier mee om als de maatschappelijke uitdagingen waar we voor staan (dubbele vergrijzing, steeds grotere verschillen in gezondheidsvaardigheden, economische gevolgen crisis nog niet bekend, grote problemen in de jeugdzorg) niet alléén vanuit de eerste lijn opgelost kunnen worden? En je de specialistische zorg, gemeenten en welzijnsorganisaties nodig hebt? Of als werk wat eerder door Reos gedaan werd, steeds meer (en mogelijk zelfs beter) door anderen gedaan kan worden? Dat betekent voor ons loslaten van het oude en verkennen van een nieuwe rol. Met alle onzekerheden over werk, toegevoegde waarde en financiering van dien.

“In de coronacrisis schuift eigenbelang naar de achtergrond”

Het vraagstuk is niet nieuw en ook niet regionaal. In februari dit jaar schreven Jet Bussemaker, voorzitter van Raad voor Volksgezondheid & Samenleving en Marian Kaljouw, bestuursvoorzitter van de Nederlandse Zorgautoriteit dat tijdens de eerste golf van de corona-uitbraak in de zorg de samenwerking tussen de verschillende disciplines en aanbieders nadrukkelijk op de voorgrond kwam te staan. Het eigenbelang verschoof naar de achtergrond. Zij zien ook hoe snel dit tussen de golven door weer wegebde. En hoe bestaande prikkels en structuren in de zorg weer dominant werden. Een patroon dat schadelijk is voor onze gezondheidszorg. En ook menselijk: we zijn gewoontedieren en geven niet graag onze zekerheden op.

Geen simpel stappenplannetje 

Reos heeft ervoor gekozen om zowel haar morele eigenaren (de eerstelijnsprofessionals) te “bedienen” en om de maatschappelijke vraagstukken in zijn volle breedte te bekijken en oplossingen met onze klanten ook in de breedte te zoeken. Dat lijkt eenvoudig. En dan komen de dilemma’s:

Is dit een lijn die voor continuïteit van onze organisatie gaat zorgen of moeten we toch blijven doen wat we deden? Gaat verbreding helpen om tot oplossingen of richtingen voor oplossingen te komen of is het effectiever om te versterken op onze huidige positie? Loslaten zonder te weten wat hier tegenover staat?

Dilemma’s waar geen simpel stappenplannetje je naar een oplossing brengt, vraagstukken waar je al je kennis, kunde en competenties moet aanwenden om tot een goed besluit of volgende stap te komen…

Welk belang? 

Ik merk dat ik mijzelf continu de vraag moet stellen en hiernaar te handelen: is de keuze die we maken uit organisatie (of individueel) belang? Of dient dit het maatschappelijk belang, dus het belang van inwoners?  En dat het antwoord op die vraag meestal niet zo eenvoudig is. Wie heeft immers het totale overzicht van de (maatschappelijke) effecten van zijn of haar handelen? Zeker in de zorg. En als je al een redelijk inzicht in de effecten denkt te hebben: die (onbewuste) neiging om je eigen organisatie (of professionele) belang toch in het eindplaatje een mooi plekje te geven, zal niemand vreemd zijn. 

Toch is de vraag fundamenteel om te stellen en om goed over na te (blijven) denken. Immers: als je doet wat je deed, dan krijg je wat je kreeg (Einstein als het goed is…). En dat is onvoldoende om de maatschappelijke uitdagingen in zowel zorg als sociaal domein van de komende jaren het hoofd te kunnen bieden.
Vanuit welk belang maak jij keuzes?