Op oudere leeftijd worden medicijnen minder goed afgebroken door het lichaam waardoor ouderen een verhoogd risico hebben op bijwerkingen. Bij ouderen is er daardoor een verhoogde kans op ernstige complicaties zoals maagbloedingen, botbreuken en uitdroging. Vaak zijn zij op jongere leeftijd al begonnen met deze medicatie maar is het positieve effect op oudere leeftijd niet altijd onderzocht.

Effectieve samenwerking tussen huisartsenpraktijk en apotheker
In de pilot werkte apotheker Henk-Frans Kwint intensief samen met de huisartspraktijken Stevenshof en Zaaijer, Zaaijer en Hensing Leiden. Hij kreeg een spreekkamer in de huisartsenpraktijk, had inzage in het huisartseninformatiesysteem en had overleg met de huisarts of POH na de farmacotherapeutische anamnese bij de patiënt. 

Henk-Frans Kwint: "In dit project hebben wij veel tijd uitgetrokken voor de uitvoering van de aanbevelingen van de apotheker en voor de follow-up. Dus checken of dikke enkels of duizeligheid inderdaad verdwijnen na medicatieaanpassing. In het begin deed ik de follow-up zelf, maar nu doet de POH ouderen dat, wat een enorm effectieve samenwerking blijkt.”

Onderling vertrouwen en waardering voor elkaars expertise
Kwint: “Belangrijk voor de onderlinge samenwerking was dat er onderling vertrouwen is tussen de huisarts, POH en apotheker en waardering voor elkaars expertise. Tijdens de overleggen bleek dat de huisarts heel snel en handig is in het lezen van de specialistbrieven. Ook kon de huisarts goed de tijdsrelatie van een bepaalde klacht in relatie tot het gebruik van de medicatie vaststellen. De POH is juist weer meer gestructureerd in het registreren van de acties en het vaststellen wie wat doet. Deze overleggen waren en zijn voor mij zeer leerzaam.”

Samenwerking in eerstelijnszorg en met de tweedelijn
De werkgroep concludeerde op het gebied van samenwerking tussen de zorgprofessionals dat vertrouwen tussen de huisartsen en apothekers centraal moet staan. De pilot werd gehouden op een plek waar de twee disciplines al goed met elkaar samenwerkten. 

Henk-Frans Kwint geeft aan dat hij de samenwerking met de internist-ouderengeneeskundige in het ziekenhuis verder wil versterken: “Tijdens de pilot bleek dat het lastig was om een goede modus te vinden voor onderling overleg en daarnaast de internist van juiste informatie te voorzien. Ik ben ervan overtuigd dat wij nog veel kunnen leren van de internist. Ik denk daarom vooral aan samenwerking internist-ouderengeneeskunde bij het opstellen van protocollen per geneesmiddelgroep voor deprescribing en een rol binnen nascholing zoals ontwikkeling casuistiek.”

Aanbevelingen samenwerking tussen huisartsen en apothekers
De werkgroep geeft aan de hand van de pilot een aantal aanbevelingen voor samenwerking tussen huisartsen en apothekers:

• Bestaande goede samenwerkingsrelatie apotheker en huisarts:
  • beschikbaarheid van labgegevens voor apotheker en op aanvraag probleem/episodelijst; 
  • apotheker en huisarts hebben een periodieke overlegstructuur rondom medicatiebeoordelingen en zien elkaar face-to-face.
• Huisarts stelt spreekruimte ter beschikking aan apotheker
• Huisarts geeft de apotheker toegang tot het huisartseninformatiesysteem (HIS) of voegt de apotheker toe als medebehandelaar in het keteninformatiesysteem (KIS).
• Transparante privacy regeling (toestemming patiënt inzien medische gegevens apotheker) 
• Voldoende communicatievaardigheden apotheker voor genoemde consultvoering 
• POH ouderen (of POH somatiek) die vorm kan geven aan follow-up 
• Consultatiemodule internist-ouderengeneeskunde of specialist ouderengeneeskunde 

Neem contact op
Wilt u intensiever samenwerken met uw apotheker of huisarts? En kan u daar hulp bij gebruiken? Neem contact op met Marleen Hartevelt of bel 071 566 18 18.